Çocuğum iyi gelişiyor mu?

Zaman zaman "Çocuğum yeterince iyi gelişiyor mu? Acaba boyu yaşıtlarına göre biraz kısa mı? Zayıfladı da biraz. Ne yapsam?" diye düşündüğünüz, gelişimi hakkında endişelendiğiniz oluyor mu?

Belki bu endişelerde haklısınız belki de gereksiz yere kendinizi üzüyorsunuz. Peki Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre düzenlenmiş çocuk gelişimi verilerine göre hareket etmeye ne dersiniz? Yeni geliştirilen iGrow sistemi ile çocukların yakından takibini mümkün kılarak ebeveynlerin endişelerini ortadan kaldırmaya yardımcı oluyor.

Toplumun sağlıklı yaşam ve beslenme konularında doğruluğu kanıtlanmış bilimsel bilgilerle aydınlatılması için yoluna devam eden Sabri Ülker Gıda Araştırmaları Enstitüsü Vakfı, ebeveynleri çocuk gelişiminde kılavuz niteliğindeki iGrow mobil uygulaması ile tanıştırıyor.

Hollanda Uygulamalı Bilimsel Araştırma Kurumu (TNO) tarafından geliştirilen mobil uygulama iGrow, Sabri Ülker Vakfı tarafından Türkçe’ye çevrildi ve Türk kültürüne uyarlandı. iGrow çocukların fiziksel gelişimini izlemeye yararken, ebeveynlere günlük tavsiyelerde bulunuyor ve sağlıklı nesillerin gelişimine önemli bir katkı sağlıyor.

Çağın en önemli sağlık sorunlarından biri olarak ele alınan ve tüm dünyanın gündeminde olan çocukluk çağında fazla kilo, hareketsiz yaşam ve obezitenin, ilerleyen yaşlarda yaşam kalitesini etkileyerek, kalp ve damar hastalıkları, diyabet ve bazı kanser türlerinin oluşumunda önemli rol oynadığı düşünülüyor. Çocukluk çağındaki gelişim seyrinin takip altına alınarak, ebeveynlere doğru yönlendirme ve öneriler yapılması bu noktada önem kazanıyor.

Bu vizyonla, 2011 yılında Hollandalı araştırma ve geliştirme kuruluşu TNO tarafından hizmete sokulan, çocukların gelişim seyrini kayıt altına alarak, standartlara göre analizler sunan iGrow uygulaması, Hollanda’dan sonra ilk defa Sabri Ülker Vakfı tarafından Türkiye’de kullanıma sunulacak.

Ebeveynler için erken uyarı sistemi: iGrow

Kolaylıkla kullanılan uygulama ile çocukların yaşı, boyu ve kilosu girilerek, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından açıklanmış referans verilere göre çocukların gelişiminin takibi sağlanıyor. iGrow uygulamasında ayrıca; beslenme, fiziksel aktivite ve uyku alışkanlıkları başlıkları altında içerik ve öneriler yer alıyor.

Akıllı telefonlarda Google Play ve Apple Store’dan indirilebilen iGrow herkese açık ve ücretsiz olarak kullanıma sunuluyor. Uygulama telefon ve tabletlere indirildikten sonra çocuğun adı, cinsiyeti, annenin hamilelik süresi, isteğe bağlı olarak da çocuğun doğum kilosu ve ağırlığı girilerek takibi başlatılıyor. Uygulama, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından belirlenen referanslar baz alınarak, çocuğun kilo ve boyuna göre büyüme eğrisini oluşturuyor. Programda bebek veya çocuğun vücut ağırlığı ile boy uzunluğu arasındaki ilişki ise Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre yorumlanabiliyor. Uygulama, bebek ve çocukluk dönemine dair analizlerin yanı sıra gençlerin de gelişimine dair veriler içeriyor. 0-18 yaş arasına yönelik tasarlanan uygulama ile bebeklikten itibaren gelişim takip altına alınabiliyor.

iGrow İngilizce’den önce Türkçe’de

3000 araştırmacı istihdam eden bir araştırma-geliştirme kuruluşu olan TNO (Hollanda Uygulamalı Bilimsel Araştırma Kurumu) tarafından Hollanda’da yaşayan çocukların büyüme eğrilerini çıkartarak fiziksel gelişimlerini izlemek üzere ortaya konan bir mobil uygulama olan iGrow’un henüz İngilizcesi yok. Sabri Ülker Vakfı tarafından içeriği tümüyle Türkçeye ve Türk toplumunun beslenme alışkanlıklarına göre adapte edilen uygulama, ebeveynleri doğru ve bilimsel bilgilerle bilinçlendirirken; çocuklarının bebeklik, çocukluk ve ergenlik dönemini kapsayacak şekilde gelişimini takip etme imkanını sağlıyor.

Sabri Ülker Vakfı Genel Müdürü Begüm Mutuş, içeriği tümüyle Türkçeye ve Türk toplumunun beslenme alışkanlıklarına uyarlanan iGrow mobil uygulaması için “Sabri Ülker Gıda Araştırmaları Enstitüsü Vakfı olarak gıda ve beslenme konusunda iyi, güvenilir ve bilimsel bilgiyi Türk toplumuna sunmak, bu konuda farkındalık sağlamak ve bunun yaygınlaşmasında öncü olma, en önemli hedeflerimizden biri. Yetersiz ve dengesiz beslenme, az fiziksel aktivite gibi obezite ve birçok hastalığa davet çıkaran alışkanlıkların daha çocukluk çağında önüne geçmek ve bunların yerine doğru uygulamaları koymak gerektiğine inanıyoruz” diyor.

Çocukluk çağının doğru alışkanlıklar edinebilmek için en önemli zaman dilimi olduğuna değinen Mutuş, “Bu yüzden de yola yine çocuklarla devam ediyoruz. İGrow ile hedefimiz, büyüme çağındaki çocukların gelişimi konusunda aileleri bilinçlendirmek ve çocukların günlük beslenme, fiziksel aktivite, uyuma sıklıkları gibi alışkanlıkları konusunda güvenilir ve bilimsel bilgiyi ailelere ve topluma sunmak” diye konuşuyor.

Dengeli beslenme bilinçlenerek mümkün

iGrow’un Türkiye’ye uyarlanması sürecini koordine eden Sabri Ülker Vakfı Bilim Kurulu Üyesi ve Doğu Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme-Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. H. Tanju Besler, erken yaşta verilen eğitimin, dengeli beslenme ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları kazanılması üzerindeki etkisinin önemini vurgularken, Türkiye’de bu anlamda bilinçlendirme çalışmalarının çok önemli olduğunu, özellikle genç ve çocuk yaşlarda fiziksel aktivite azlığı ve fazla kilolu olma halinin acil eylem planları gerektirdiğini ifade etti.

Profesör Besler, Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması’na (TBSA 2010) göre, 0-18 yaş grubunun yüzde 20’sinin şişman, yaklaşık yüzde 18’inin ise zayıf olduğuna, Türkiye Çocukluk Çağı Şişmanlık Araştırması’na göre ise 7-8 yaş grubu çocukların ortalama yüzde 75’inin spor yapmadığına değindi.

Sabri Ülker Vakfı’nın, Türkiye’de sağlıklı yaşam ve beslenme konusunda referans kurum olma hedefiyle, bu rakamlardan yola çıkarak Türkiye’nin en kapsamlı beslenme eğitimi projesi olan Yemekte Denge Eğitim Projesi’ni hayata geçirdiğini belirten Profesör Besler, yapılan eğitim öncesi ve sonrası araştırmalarda, çocuklarda sağlıklı beslenme tercihlerinin olumlu yönde değiştiğini gördüklerini kaydetti. Bu bağlamda erken yaşta eğitimin, sağlıklı yaşam alışkanlıkları kazandırılmasında ve dengeli beslenme üzerindeki etkisine dikkat çeken Besler, iGrow’un içeriğinin Türkçeye uyarlanmasının da, çocukların gelişim düzeylerinin takip ve kontrol edilebilmesi için önemli bir adım olduğunu; uygulamanın özellikle ebeveynlerin bilinçlenmesi ve bilimsel bilginin toplumda yaygınlaşması için önemli bir katkı sağlayacağını vurguladı.

iGrow’u geliştiren TNO Hollanda Uygulamalı Bilimsel Araştırma Kurumu adına sözcülük yapan Türkiye İş Geliştirme Müdürü Uzm. Dr. Sühendan Adıgüzel Van Zoelen, son 20 yılda Hollanda’da çocuklarda aşırı kilolu ve obez olma oranlarının 3 kat arttığını tespit ettiklerini söyleyerek, iGrow projesinin Hollanda hükümeti tarafından bir önlem programı kapsamında başlatıldığına dikkat çekti. Van Zoolen, iGrow’un tamamen aileleri uyaran ve farkındalık yaratan bir sistem olduğunu ifade etti.