Okul öncesi eğitimde kaynaştırma

Özel gereksinimli çocukların okul öncesi kurumlarda, akranlarıyla bir arada eğitim alabilmeleri ve kaynaştırmadan en iyi şekilde yararlanması için örnek bir proje başlatıldı. Tohum Otizm Vakfı'nın, Sabancı Vakgı desteği ve Öğretmen Akademisi Vakfı (ÖRAV) ile İstanbul İl Milli Eğitimi Müdürlüğü’nün ortaklığıyla başlattığı proje, “Eğitime İlk Adım: Okul Öncesinde Kaynaştırma” adını taşıyor.

Özel gereksinimli çocukların tanı alması sonrasında nitelikli eğitim almaları, gelişimsel gereksinimlerinin karşılanması ve yaşama hazırlanmaları gerekiyor. Bunu en iyi şekilde sağlayacak model, erken çocukluk döneminde sunulan özel eğitim hizmetleri ve okul öncesi kurumlarda akranlarıyla birlikte olmalarını sağlayan kaynaştırma modeli. Peki eğitimde kaynaştırma yöntemi nedir?

Kaynaştırma, özel gereksinimli çocukların genel eğitim kurumlarında normal gelişim gösteren çocuklarla birlikte eğitimlerini sürdürmesini sağlamak ve gereksinimleri olan özel eğitim hizmetlerinin sağlanması sürecidir. Özel gereksinimli çocuklar, okul öncesinde kaynaştırma uygulamalarıyla akranlarıyla aynı eğitim ortamında bulunarak, genel eğitim sisteminden yararlanır. Bu uygulama, özel gereksinimli çocukların bilişsel, sosyal, dil ve psikomotor gelişimlerini olumlu yönde etkilerken normal gelişen çocukların öğrenmeleri ve bireysel farklılıkları kabul etmeleri üzerinde de etkili oluyor. Bu nedenle, ülkemiz için okul öncesi dönemde kaynaştırma uygulamalarının niteliğinin artırılması ve yaygınlaştırılması öncelikli bir konu olarak ortaya çıkıyor.

ÖRNEK MODEL

Tohum Otizm Vakfı’nın Eğitime İlk Adım: Okul Öncesinde Kaynaştırma isimli projesi, Sabancı Vakfı Hibe Programları kapsamında destekleniyor.

Bu proje kapsamında, okul öncesi kaynaştırma ve etkili kaynaştırma uygulamaları konusunda 20 eğitici yetiştirilecek. Eğiticiler, belirlenen 20 okul öncesi kurumda çalışan 100 okul öncesi öğretmenini kaynaştırma uygulamaları konusunda bilgilendirecek. Eğiticiler, okul öncesi kurumlarda öğretmenlerle çalışacak; ayrıca kaynaştırmanın niteliğini artırmayı hedefleyen kapsamlı bir çalışma yürütecek. Son olarak, uygulama sonuçları değerlendirilecek ve elde edilen bulgular temel alınarak bu model yaygınlaştırılabilecek.

Projenin en önemli sonucu, okul öncesi kurumlara devam eden ancak gelişimsel gereksinimleri beklendiği ölçüde karşılanamayan özel gereksinimli çocukların, bu kurumlardan en iyi şekilde yararlanmalarını sağlamak olacak.

ÖNEMLİ BİR NOT

Okul öncesi, küçük çocuklar için çok önemli olan ve bağımsızlıklarını artırarak ilkokul eğitimine hazırlandıkları bir dönem. Ancak bazı çocuklar gelişimlerindeki farklılıklar nedeniyle özellikle okul öncesi eğitim sürecinde ciddi sorunlarla karşılaşıyor. Bu özel çocuklar okul öncesi kurumlara kabul edilseler de öğretmen ve diğer okul personelinin bilgi, beceri ve deneyim yetersizlikleri nedeniyle gereksinimlerini karşılayamıyor. Oysa bu çocuklar için en iyi eğitim modeli, akranlarıyla aynı ortamlarda bulundukları ve ihtiyaçları doğrultusunda onlara destek sunan kaynaştırma modeli. Okul öncesi eğitim, özel gereksinimli çocukları daha sonraki eğitim ortamlarına hazırlayan, akranlarını gözlemleyerek ve onlarla etkileşime girerek öğrenmelerini sağlayan eğitim süreci. Okul öncesi eğitimin özel gereksinimli olan ve olmayan tüm çocuklar için niteliğinin artırılması, bunun için okul öncesi öğretmenlerin kaynaştırma konusunda eğitim almaları ve uygulamalar sırasında onları destekleyecek eğiticilerin yetiştirilmesi çok önemli..